Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEA), İran'ın Natanz nükleer tesisinde tespit edilen radyoaktif kirlilik ve kimyasal sızıntı ile ilgili kritik bir açıklama yaptı.
Bu durum, sadece İran için değil, rüzgarın yönüne bağlı olarak komşu ülkeler, özellikle de Türkiye için ciddi çevresel ve sağlık riskleri barındırıyor.
UAEA genel Direktörü Rafael Grossi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda İran’ın Natanz Nükleer Tesisi’ne yönelik gerçekleştirilen saldırıların ciddi çevresel ve sağlık sorunlarına yol açtığını önemle belirtti.
Grossi, İran’ın yüzde 60 saflıkta uranyum ürettiği yerüstü zenginleştirme tesisinin tamamen imha edildiğini, bu nedenle radyolojik ve kimyasal maddelerden kaynaklı ciddi bir kontaminasyon meydana geldiğini bildirdi.
Grossi, bu kirliliğin hem tesis çalışanları hem de çevre halkı için büyük risk oluşturduğunu vurguladı. Yeraltı bölümünde doğrudan bir saldırı izine rastlanmadığını ifade eden Grossi, elektrik altyapısına yönelik hasarın ise santrifüj sistemlerini etkileyebileceğine dikkat çekti.
İran resmi haber ajansı IRNA tarafından yapılan açıklamada, örgüt, Natanz kompleksinin çeşitli bölümlerinin saldırıdan etkilendiğini ve hasarın boyutunu değerlendirmek için soruşturmaların sürdüğünü doğruladı. Açıklamada, şu ana kadar site personeli arasında herhangi bir insan zayiatı bildirilmediği belirtildi.
Örgüt ayrıca, denetimlerin tesisin ötesine radyoaktif veya kimyasal kirlenme yayılmadığını ortaya çıkardığını da doğruladı.
Bu arada İran İletişim Bakanlığı, İsrail hava saldırılarının ardından internet erişimine ülke çapında geçici kısıtlamalar getirildiğini duyurdu.
ISNA haber ajansı tarafından yayınlanan bir açıklamaya göre bakanlık, internet kısıtlamalarının geçici olduğunu ve durum istikrara kavuştuğunda kaldırılacağını açıkladı.
Genel Direktör Rafael Mariano Grossi'nin İran'daki Duruma İlişkin BMGK'ya Yaptığı Açıklamanın Birebir Türkçe Tercümesini Yayınlıyoruz.
Rafael Mariano Grossi: " Bu sabah UAEK Yönetim Kurulu'na bildirdiğim gibi, ilgili nükleer tesislerin durumunu tespit etmek ve nükleer emniyet ve güvenlik üzerindeki daha geniş etkileri değerlendirmek için İran Nükleer Düzenleme Kurumu ile sürekli temas halindeyiz.
İran, bugünkü saldırılarda şu anda sadece Natanz Yakıt Zenginleştirme Tesisi sahasının saldırıya uğradığını doğruladı. Bu tesis, Yakıt Zenginleştirme Tesisi ve Pilot Yakıt Zenginleştirme Tesisini içermektedir.
Natanz'da, İran'ın %60'a kadar zenginleştirilmiş U-235 uranyum ürettiği Pilot Yakıt Zenginleştirme Tesisi'nin yer üstü kısmı imha edildi.
Tesisteki elektrik altyapısı (elektrik alt istasyonu, ana elektrik güç kaynağı binası, acil durum güç kaynağı ve yedek jeneratörler) tahrip edilmiştir.
Pilot Yakıt Zenginleştirme Tesisi ve ana Yakıt Zenginleştirme Tesisi'nin bir kısmını içeren yeraltı kaskad salonuna fiziksel bir saldırı olduğuna dair hiçbir belirti yok. Bununla birlikte, kaskad salonuna giden güç kaybı, oradaki santrifüjlere zarar vermiş olabilir.
Natanz bölgesi dışındaki radyoaktivite seviyesi değişmeden kaldı ve normal seviyelerde kaldı, bu da bu olaydan popülasyon veya çevre üzerinde herhangi bir dış radyolojik etki olmadığını gösteriyor.
Ancak darbeler nedeniyle Natanz'daki tesislerin içinde radyolojik ve kimyasal kirlenme söz konusudur. Tesis içinde bulunan radyasyon türü, özellikle alfa parçacıkları, uygun radyasyondan korunma önlemleri ile yönetilebilir.
Şu anda, İranlı yetkililer bize diğer tesislere, Fordow Yakıt Zenginleştirme Tesisi'ne yönelik saldırılar hakkında bilgi veriyor; ve bir yakıt plakası üretim tesisi, bir yakıt üretim tesisi, bir uranyum dönüştürme tesisi ve zenginleştirilmiş bir UO2 toz tesisinin bulunduğu İsfahan sahası. Ancak şunu da belirtmeliyim ki, şu anda, başlangıçta askeri operasyonun bir parçası olmayan bu tesislerin çevresinde de askeri faaliyetlerin gerçekleştiğini belirtmenin ötesinde yeterli bilgiye sahip değiliz.
Tüm bu gelişmeler son derece endişe vericidir. Hem insanlara hem de çevreye zarar verebileceğinden, bağlam veya koşullar ne olursa olsun nükleer tesislere asla saldırılmaması gerektiğini defalarca belirttim. Bu tür saldırıların nükleer güvenlik, güvenlik ve güvencelerin yanı sıra bölgesel ve uluslararası barış ve güvenlik açısından da ciddi etkileri vardır.
Bu bağlamda, UAEK, nükleer tesislere yönelik askeri saldırılar konusundaki çok sayıda Genel Konferans kararını, özellikle GC(XXIX)/RES/444 ve GC(XXXIV)/RES/533'ü hatırlatarak, diğerlerinin yanı sıra, "barışçıl amaçlarla tasarlanmış nükleer tesislere yönelik herhangi bir silahlı saldırı ve tehdit, Birleşmiş Milletler Şartı'nın ilkelerinin ihlali anlamına gelir, uluslararası hukuk ve Ajans Statüsü".
Ayrıca, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEK), GC(XXXIV)/RES/533'te belirtildiği gibi, "nükleer tesislere yönelik silahlı saldırıların, saldırıya uğrayan Devletin sınırları içinde ve ötesinde ciddi sonuçları olan radyoaktif salınımlara yol açabileceğinin" sürekli olarak altını çizmiştir.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Müdürü olarak ve UAEK'nın UAEK Tüzüğü kapsamındaki hedefleriyle tutarlı olarak, tüm tarafları gerginliğin daha fazla tırmanmasını önlemek için azami itidal göstermeye çağırıyorum. Nükleer tesislerin emniyetini ve güvenliğini tehlikeye atan herhangi bir askeri eylemin İran halkı, bölge ve ötesi için ciddi sonuçlar doğurma riski taşıdığını yineliyorum.
Genel Sekreter Yardımcısı, dün UAEK Yönetim Kurulu'nun İran'ın koruma yükümlülükleri konusunda önemli bir kararı kabul ettiğini hatırlattı. Buna ek olarak, Kurul kararı, İran'ın nükleer programının ortaya çıkardığı sorunlara diplomatik bir çözüm bulunmasına verdiği desteği vurguladı.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) durumu yakından izlemeye devam ediyor. Olay ve Acil Durum Merkezimiz (IEC), saldırının başlangıcından itibaren İranlı yetkililerle sürekli temas halinde olmuş, tesislerin durumunu düzenli olarak teyit etmiştir ve önümüzdeki günlerde de bunu yapmaya devam edecektir. Ek olarak, önümüzdeki birkaç gün içinde durumu yakından izlemek için birkaç üst düzey personelden oluşan bir görev gücü oluşturduk ve bunlar BMGK'nın emrinde 7/24 hazır olacaklar.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEK) teknik yardım sağlamaya hazırdır ve her koşulda nükleer güvenlik, güvenlik ve koruma görevine bağlı kalmaya devam etmektedir. Nükleer tesislerin tam olarak korunmasını ve münhasıran barışçıl amaçlarla kullanılmaya devam edilmesini sağlamak için Ajans'ın görevine uygun olarak nükleer tesislerin korunmasına ve nükleer teknolojinin barışçıl kullanımına devam edilmesine yardımcı olmak için ilgili tüm taraflarla ilişki kurmaya hazırım; Nükleer tesislerin tam olarak korunmasını ve münhasıran barışçıl amaçlarla kullanılmaya devam edilmesini sağlamak için gereken her yerde Ajansın nükleer güvenlik ve güvenlik uzmanlarının (İran'daki güvenlik denetçilerimize ek olarak) görevlendirilmesi de dahil.
Bugün UAEK Yönetim Kurulu'na bildirdiğim üzere, durumu değerlendirmek ve İran'da emniyet, güvenlik ve nükleer silahların yayılmasını önleme faaliyetlerini sağlamak için en kısa sürede seyahate hazır olduğumu ilgili makamlara bildirdim.
İran ve İsrail'deki müfettişlerimizle de temas halindeyim. Personelimizin güvenliği her şeyden önemlidir. Zarar görmemeleri için gerekli tüm önlemler alınmaktadır.
Mevcut askeri eylemlere ve artan gerilimlere rağmen, İran, İsrail, tüm bölge ve uluslararası toplum için ileriye dönük tek sürdürülebilir yolun, barış, istikrar ve işbirliğini sağlamak için diyalog ve diplomasiye dayanan bir yol olduğu açıktır.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, nükleer enerjinin barışçıl kullanımını denetlemekle görevli Uluslararası teknik kurum olarak, özellikle şu anda, diyalog için benzersiz ve hayati bir forum olmaya devam ediyor.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, Tüzüğü ve uzun süredir devam eden yetkisi uyarınca, gerçeklerin retoriğe üstün geldiği ve angajmanın tırmanışın yerini alabileceği bir çerçeve ve doğal bir platform sağlar."
Ajansın, İran'da şeffaflığı, emniyeti, güvenliği ve nükleer ile ilgili sorunların barışçıl çözümünü teşvik eden teknik tartışmaları kolaylaştırmaya ve çabaları desteklemeye hazır olduğunu bir kez daha teyit ediyorum."
GÖRSELLERE AİT KAYNAK: https://royalcambodiaarmy.blogspot.com/2017/02/iran-defense-bases-map.html
Kaynak: ONGUN HABER
