Haber merkezimiz tarafından yapılan ısrarlı yazışma ve takiplerin sonucunda,31 Mart seçimlerinin ardından 6 bin muhtar için itiraz gelmişti. İtirazlar sonucunda 3 bin muhtarın mazbatasının iptal edilebileceği bilgisine ulaşıldı.
Son dönemde sahip oldukları maaş, sosyal haklar gibi cazip durumları ve ekstra kazançları nedeniyle kıyasıya bir yarışın yaşandığı muhtarlık seçimlerine itiraz yağdı. YSK’ya yapılan başvurularda, seçimi kazanmasına rağmen okuma yazma bilmediği, adli sicilinde problem olduğu ve 6 aylık ikamet koşulunu taşımadığı gerekçesiyle, 3 binin üzerinde muhtarın mazbatasının iptal edilmesi istendi. Mazbatası iptal edilen muhtarlıklar için 7 Haziran 2020’de yeniden seçim yapılacak.
31 Mart’taki yerel seçimlerde, akrabasını muhtar seçtirmek için büyükşehirlerden Anadolu’ya adeta bir seçmen göçü yaşanmıştı.Sadece İstanbul’dan memleketlerine giden seçmen sayısı yüzbinlerle ifade edilmişti. Rakip adaylar arasında tartışmalar yaşanmış, adayların seçmen taşıdığına yönelik seçim kurullarına ve güvenlik birimlerine ihbar yağmıştı. Tüm bu tartışma ve kavgaların en büyük nedeni ise muhtarların son dönemde sahip olduğu özlük hakları, primlerinin devlet tarafından ödenmesi ve silah ruhsatı verilmesi gibi cazip şartlar gösteriliyor.
Seçimler bitmesine rağmen, yapılan itirazlar nedeniyle çok sayıda muhtarın mazbatasının iptal edildiği belirtildi. Yerel seçimlerle ilgili itirazları karara bağlayan YSK’ya bu süreçte 6 binin üzerinde başvuru geldiği, bunların 3 binden fazlasının muhtarlık seçimleri ile ilgili olduğu öğrenildi. İtirazları tek tek dosya bazında karara bağlayan YSK’nın bu yüzden iş yükü de artmış durumda. YSK’nın 3 binin üzerindeki itiraz dosyasını inceleme süreci devam ediyor. Bu inceleme sonucunda mazbatası iptal edilen muhtarların bulunduğu mahalle veya köylerde 7 Haziran 2020’de yeniden muhtarlık seçimi yapılacak. Seçimlere kadar mahalleler veya köylerde imza yetkisi birinci sıradaki azalarda olacak.
Muhtar adayı olmak için seçimler öncesinde herhangi bir başvuru süreci bulunmuyor. İsteyen bir kişi seçim günü bile aday olabiliyor. Bu nedenle, muhtar adayları ile ilgili seçim kurulları tarafından ‘Seçilme yeterliliği olup olmadığı’ konusunda herhangi bir inceleme yapılmıyor. Seçimden sonra mazbatasını alan muhtarla ilgili bir itiraz yapılmazsa, seçilme yeterliliği olmasa bile, bu görevini sürdürüyor. Ama, örneğin seçilme yeterliliğine engel olan bir ceza almışsa ve bu adli sicil belgesiyle ortaya çıkıyorsa, bu durumdaki muhtarın mazbatası iptal ediliyor. YSK’ya gelen dosyaların büyük bölümü ise muhtar seçilen kişinin rakipleri tarafından yapılan itirazlardan oluşuyor. Bu itirazlarda seçilen muhtarın okuma yazma bilmediği, 6 aylık ikamet şartını yerine getirmediği veya adli sicili ile ilgili problemler olduğu gibi gerekçeler bulunuyor.
Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyeti Seçimi Hakkındaki Kanun'a göre bu şartları taşımaları gerektiği halde muhtarların aday olduklarında, buna ilişkin belge verme zorunluluğu bulunmuyor. İstismarın artması üzerine yasal düzenlemeye gidilme kararı alındı.
Çözüm İçin Adım Atıldı; Yasa Değişecek
Ancak YSK, bu konunun istismara açık hale gelmesi nedeniyle yasa değişikliğine gitme kararı aldı. İtiraz edilmeyen yerlerde, seçilme yeterliliği taşımayan kişilerin beş yıl boyunca muhtarlık yapıp maaş almasının önlenmesi için sistem değiştirilecek. Ayrıca yapılacak düzenlemeyle muhtarlık ara seçimleri de kaldırılacak. Mazbata verilmediği andan itibaren, en çok oyu alan ve şartları taşıyan ikinci muhtar adayı görevlendirilecek.
Türkiye'de Halen Görev Yapan 50 bin 157 Muhtar Var
31 Mart yerel seçimlerinin ardından 50 bin 300 muhtar için oy kullanıldı.Türkiye’de 30 bin 5’i mahalle, 18 bin 152’si ise köyde olmak üzere toplam 50 bin 157 muhtar görev yapıyor. Bu muhtarların bin 71’i kadın. İstanbul’da 140, Ankara’da 124, İzmir’de 120 kadın muhtar görev yaparken, Bitlis, Muş, Sinop ve Şanlıurfa’da ise kadın muhtar bulunmuyor.
